Batterijen als miljarden business? Dan heb je daar ook de mensen voor nodig.
‘Inzet op human capital is belangrijk om de batterijsector sterk, wendbaar en toekomstbestendig te maken’
De batterij wordt een van de belangrijkste onderdelen voor de energietransitie. Zo zijn ze nodig voor het opslaan voor zonne- en windenergie en het elektrificeren van auto’s, bussen en trucks. Voor de Nederlandse hightechindustrie biedt dit veel kansen. Maar voor het waarmaken van de innovatie ambities in de batterijtechnologieketen in Nederland is de beschikbaarheid van technisch en IT-talent een cruciale succesvoorwaarde.
De verwachting is een verdubbeling van de vraag naar medewerkers in de komende acht à tien jaar, wat betekent dat er 10.000 extra mensen nodig zijn. Het Battery Competence Cluster – NL (BCC-NL) zet daarom in op een unieke en vooruitstrevende Human Capital aanpak voor de batterijsector, in samenwerking met werkgevers en opleidingsinstituten. De kartrekkers namens het BCC-NL voor deze vernieuwde aanpak zijn Thomas van Berkel, Programma Manager Human Capital bij ACE Mobility en Richard Kerste, Senior Project Manager Arbeidsmarkt bij Brainport Development.
Voorbereid op het naderend talentvraagstuk
Om als Nederlandse batterijsector een volgende stap te maken in batterijtechnische innovatie, zijn er mensen nodig om dat te gaan doen. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt voor techniek en IT, is het belangrijk om daarin gezamenlijk op te trekken en doelen te formuleren. “Daarom hebben we de Human Capital aanpak gemaakt waaraan een uitgebreide analyse van de arbeidsmarkt ten grondslag ligt. In het plan staat hoe we ervoor zorgen dat het talentvraagstuk voor de komende jaren goed ingevuld kan worden. Dat doen we met de sector en alle partners zoals bedrijfsleven en kennisinstellingen,” legt Thomas van Berkel uit, “Het onderwijs is op alle niveaus aangehaakt, van MBO, HBO, WO en de praktijkopleiders.”
Nationaal groeifonds kan helpen
In februari heeft het Battery Competence Cluster – NL een aanvraag ingediend bij het Nationaal Groeifonds. In dit voorstel wordt subsidie gevraagd van de overheid voor het versterken van de batterijketen waarin bedrijven en kennisinstellingen gezamenlijk nieuwe, duurzamere batterijen ontwikkelen en op de markt brengen. Dit is belangrijk voor het verduurzamen van mobiliteit, het draagt bij aan de economische ontwikkeling en het versterkt de internationale positie van Nederland.
“Thomas en ik hebben de handen ineengeslagen om binnen deze aanvraag het Human Capital werkpakket op te zetten. Doel is de instroom, ontwikkeling en behoud van technisch talent te bevorderen dat nodig is voor het realiseren van de doelstellingen van het voorstel,” vult Richard Kerste aan.
Samenwerking tussen onderwijsinstellingen en werkgevers
Het programma is neergezet met een langetermijnvisie en een integrale aanpak. Inclusief activiteiten zoals trainingsprogramma's voor het bij- en omscholen van medewerkers, traineeship-programma's voor nieuwe talenten en begeleidingsprogramma's voor nieuwe bedrijven in de batterijsector, die moeten leren hoe ze met HR-uitdagingen omgaan. Wat duidelijk is, is dat er gezien de schaarste op de arbeidsmarkt, geen snelle oplossing is.
“Je moet aan heel veel knoppen tegelijk draaien en een breed plan hebben hoe je de talentvraagstukken gaat invullen. Dat doen we door een gelaagd ecosysteem te maken en bestaande activiteiten en programma's op nationaal en regionaal niveau te benutten en waarnodig te optimaliseren. Het doel is dat er enthousiasme ontstaat bij werkgevers, onderwijsinstellingen en andere stakeholders om in dit Human Capital ecosysteem samen te werken. Zo moeten we onder andere interessante vraagstukken die nu al bij bedrijven liggen, richting het onderwijs krijgen. Zodat studenten er tijdens de opleiding al mee in aanraking komen en met batterijproducten aan de slag kunnen. Alles wat nodig is om meer instroom vanuit het onderwijs in de sector te krijgen, met ervaring in bijvoorbeeld uitdagende onderzoeksprojecten en studententeam challenges. Werkgevers moeten ook op een andere manier naar de wereld gaan kijken. En op de langere termijn; je kunt dit niet alleen, dus hoe ga je je gezamenlijk als sector op alle aspecten profileren naar het onderwijs en naar de arbeidsmarkt, ” vertelt Thomas.
“Je moet aan heel veel knoppen tegelijk draaien en een breed plan hebben hoe je de talentvraagstukken gaat invullen."
Cyclisch aanpak voor meer wendbaarheid
Het sterke van het plan is dat er een Human Capital agenda komt voor de komende acht jaar. Maar niemand kan in de toekomst kijken, en weten wat er in de maatschappij of geopolitiek verandert. Door nu al veel verschillende interventies in kaart te brengen, kan het team bijsturen wanneer dat nodig is. Richard: “Met een cyclische en programmatische aanpak zijn we in staat tijdig bij te sturen en aan te passen. Je weet dat er dingen gaan veranderen, alleen niet wanneer. De batterijsector kan er over drie jaar heel anders voorstaan doordat er iets in de wereld gebeurt. Het continue evalueren en meten van de acties is daarom belangrijk. Zo zijn we in staat om voortdurend bij te sturen en blijven we met het Human Capital-werkpakket wendbaar. Bovendien is de agenda is in samenwerking met heel veel bedrijven en onderwijsinstellingen gemaakt. Daardoor wordt het breed gedragen.”
Werkgevers moeten mee veranderen
Alle mogelijke oplossingen die nodig zijn om de krapte op de arbeidsmarkt voor de sector aan te pakken, liggen op tafel. Zoals dat onderwijsstellingen hun opleidingsprogramma’s beter gaan afstemmen op de vraag van de industrie, maar bijvoorbeeld ook behoud van personeel. “Behoud gaat niet vanzelf, daar moet je iets voor doen. Daar hoort modern werkgeverschap bij. Eén van de succesfactoren is onze ervaring op dit gebied,” gaat Richard verder.
“We weten dat je niet alleen een actieprogramma moet opzetten met interventies, maar dat je werkgevers ook moet meenemen om anders te kijken naar talent. We kunnen zoveel acties opzetten als we willen, als de werkgevers er niet in mee gaan dan gaat het niet lukken. We nemen bedrijven daarom mee in HR-innovaties en in modern werkgeverschap. Dit betekent dat werkgevers aan de slag moeten met thema’s zoals Leven Lang Leren en Ontwikkelen, remote working en parttimebanen. Oplossingen waardoor je mensen langer aan je kunt binden. Het is onze rol om de hele industrie sterk, wendbaar en toekomstbestendig te maken.”
Van ad hoc reageren naar langetermijndenken
Een voorzichtige schatting is dat er de komende jaren zo’n 10.000 arbeidsplaatsen in de batterijtechnologie ingevuld moeten worden, in voornamelijk technische en IT richtingen. Dat aantal van 10.000 is boven op het huidige aantal arbeidsplaatsen. Pure groei dus. “Dan weet je wat je in de huidige markt moet organiseren aan op- en bijscholing, zij-instroom, werving en arbeidsbesparende oplossingen. Grote organisaties krijgen behoefte aan grote volumes passende arbeidskrachten. We moeten dus ook echt inzetten op omscholing,” vertelt Thomas. “Behoud van draagvlak bij werkgevers is daarbij belangrijk, omdat het niet gaat om een oplossing voor de korte termijn. Bedrijven moeten continu aangehaakt blijven, om met elkaar te bouwen aan dat ecosysteem. Het ad hoc op korte termijn invullen van vacatures is niet de enige prioriteit. Het blijft nodig om over de waan van de dag heen te kijken en met elkaar te bouwen aan de toekomst, zodat er voldoende talent beschikbaar blijft op de langere termijn.”
De hele keten moet mee in scholing
Met het ontwikkelen van nieuwe batterijen, gaan ook andere thema’s belangrijk worden.
Richard: “Als we meer auto’s krijgen met nog geavanceerdere batterijsystemen, dan hebben we ook uitdagingen bij bijvoorbeeld recycling en sloop. Als een elektrisch voertuig een ongeluk krijgt en gesloopt moet worden, dan moet degene in de sloperij wel weten hoe hij of zij met zo’n batterij moet omgaan, verwerken en afvoeren. Ook daar moeten bijscholingsprogramma’s voor gemaakt worden. Er zijn veel disciplines waar we breed mee aan de slag moeten. Je hebt het technische stuk waarin je mensen moet bijscholen, maar ook alles wat eromheen hangt. Zoals infrastructuur, logistiek, veiligheid, wet- en regelgeving. Iedereen moet mee. We moeten vooruitplannen om trainingsprogramma’s te organiseren.”
Internationaal samenwerken voor een sterker Nederland
De ontwikkelingen in de landen om ons heen worden continu gemonitord. “Het is belangrijk dat we ook op internationaal vlak onze plek in de keten invullen, en oplossingen vinden die complementair en toepasbaar zijn in Nederland. Op het vlak van Human Capital zit de Nederlandse batterijsector niet op een eiland en is voortdurend aandacht voor de internationale samenwerking in bijvoorbeeld Europa, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, onderzoek en training,” voegt Thomas tot besluit toe. “Want daar zit ons verdienvermogen, het behoud en de wendbaarheid van onze industrie”.