Sluiten Close
Sluiten Close

Battery Day 2024: drie innovatieve ondernemers over hun duurzame batterijoplossingen

Geschreven door Battery Competence Cluster-NL

25 september 2024

Geschreven door Battery Competence Cluster-NL

25 september 2024

Nederland is koploper in batterijen die overtollige duurzame energie efficiënt opslaan. Door innovatieve ondernemers te ondersteunen, draagt InnovationQuarter bij aan de ontwikkeling van het batterij-ecosysteem. Drie ondernemers vertellen over hun innovatie, ambities en het belang van een positieve bijdrage aan de energietransitie.

V.l.n.r. Gijsbert Bakker (CEO Phoenix Metals), Rutger van Raalten (Medeoprichter CarbonX) en Diederick Spee (CEO Kalpana Systems)

Phoenix Metals: industrieel afval als grondstof voor batterijen

CEO Gijsbert Bakker is altijd geïnteresseerd geweest in de circulaire economie. ‘Ik vind dat ingenieurs een ethische verantwoordelijkheid hebben om hun producten circulair te maken en overconsumptie tegen te gaan.’ En dat is precies wat zijn bedrijf Phoenix Metals doet. Het produceert vanadiumelektrolyt uit industriële afval- en reststromen voor gebruik in flowbatterijen. Deze batterijen zijn op grote schaal inzetbaar voor energieopslag en om netcongestie aan te pakken.

Duurzame batterijproductie

Er is veel vraag naar nieuwe batterijtechnologieën. Lithium-ionbatterijen, zoals die in telefoons en laptops, zijn niet geschikt voor grootschalige energieopslag. Flowbatterijen zijn dat dus wel, maar hebben grondstoffen zoals vanadium nodig. ‘Wat onze innovatie vernieuwend maakt, is dat we vanadium niet importeren uit bijvoorbeeld China, maar terugwinnen uit rest- en afvalstromen in Nederland. Het resultaat is wat wij “batterijkwaliteit vanadium” noemen.’ Gijsbert wil zijn product commercialiseren via een energiezuinig extractieproces. Dat proces is duurzaam, er worden bijvoorbeeld geen organische oplosmiddelen of ammonia gebruikt.

Proof of concept in Rotterdamse haven

Om op te kunnen schalen, helpt InnovationQuarter de startup onder meer met subsidie voor een proof of concept. In het Rotterdamse havengebied worden straks kleine batches elektrolyt geproduceerd om de technologie te bewijzen. Maar de steun is niet alleen financieel. ‘Dankzij InnovationQuarter zijn we onderdeel van een groot ecosysteem in Nederland. Hun netwerk, support en vertrouwen zijn onmisbaar. Ze dragen op meerdere manieren bij aan onze groei.’

‘Ik vind dat ingenieurs een ethische verantwoordelijkheid hebben om hun producten circulair te maken en overconsumptie tegen te gaan.’

Gijsbert Bakker, Phoenix Metals

CarbonX: oplossing voor grafiettekort in batterijproductie

Rutger van Raalten, medeoprichter van CarbonX, begon zijn carrière als uitvinder bij TU Delft. Daar stuitte hij tijdens een experimentele vrijdagmiddag stomtoevallig op een innovatief koolstofanodemateriaal. Het materiaal bleek een duurzamer, goedkoper en efficiënter alternatief voor grafiet, met toepassingen in onder andere autobanden en batterijen. Voor die laatste biedt het ook voordelen als snellere laadtijden en verbeterde stabiliteit. Het materiaal kan een belangrijke rol spelen in de energietransitie en de afhankelijkheid van China voor grafiet verminderen. Rutger richtte CarbonX op om het, met steun van de universiteit, verder te ontwikkelen.

Lokale productie

InnovationQuarter hielp CarbonX om de technologie op te schalen en de productiecapaciteit te vergroten. ‘Als regio-investeerder vonden zij het belangrijk om productie terug naar Europa te halen.’ De nauwe samenwerking biedt niet alleen hulp bij het vinden van investeerders, maar geeft ook toegang tot regionale expertise. ‘InnovationQuarter denkt vanaf dag een met ons mee. Ze begrijpen hoe het landschap eruitziet. Niet alleen in het bedrijfsleven, maar ook bij de overheid. Dat weet je als startup niet.’ Sterker nog: ‘Als startup word je niet altijd serieus genomen. Maar mede dankzij InnovationQuarter konden we al snel concurreren met de grote spelers.’

Uitbreiden naar Europa en VS

De ambitie is om een grootschalige productielijn op te zetten in Europa, en later ook in de Verenigde Staten. Daarnaast is CarbonX bezig met de ontwikkeling van een testlab voor batterijen in Nederland om klanten te ondersteunen en de lokale productie verder te stimuleren. ‘Reageren op de kansen die voor je liggen vind ik het leukste aan mijn werk. Risico’s nemen en fouten maken kan leiden tot hele mooie uitvindingen. CarbonX is het bewijs!’

‘Mede dankzij InnovationQuarter konden we al snel concurreren met de grote spelers.’

Rutger van Raalten, CarbonX

Kalpana Systems: ultradunne laagjes voor superefficiënte batterijen

CEO Diederick Spee promoveerde ooit op onderzoek naar barrières voor flexibele elektronica in onder andere de zonnecellenindustrie. Jaren later bedacht hij min of meer toevallig een oplossing voor wat destijds een fundamenteel probleem leek: een machine die batterijen zo efficiënt en goedkoop mogelijk maakt. Zijn idee vond weerklank, er werd octrooi aangevraagd en zo ontstond Kalpana Systems.

Van batterij tot drankverpakking

Het bedrijf ontwikkelde ‘een innovatieve machine die snelle en kostenefficiënte productie van hoogrendabele energieoplossingen, zoals batterijen, mogelijk maakt door middel van sALD’. Spatial Atomic Layer Deposition, zoals het voluit heet, legt op lage temperaturen ultradunne, extreem stabiele en uniforme filmlagen aan op zelfs de meest complexe 3D-structuren. Daardoor ontstaat een chemisch inerte solid-electrolyte interface (SEI), waardoor de batterij snel en veilig oplaadt zonder de levensduur te verkorten. Kalpana was de eerste die een commercieel haalbare productiemethode voor deze stabiele en veilige batterijcomponenten realiseerde. En daar stopt het niet: ‘De technologie is in allerlei industrieën bruikbaar en schaalbaar, bijvoorbeeld in zonnepanelen, drank- en voedselverpakkingen.’

Potentie meteen duidelijk

InnovationQuarter zag direct de potentie: ‘Zij waren de eerste onafhankelijke partij die vertrouwen in ons had en bereid was de daad bij het woord te voegen. Het was een gedurfde stap voor een investeerder.’ En niet alleen op financieel vlak is de samenwerking met InnovationQuarter succesvol. ‘Ze zijn ontzettend proactief en kennen het speelveld hier in Zuid-Holland, maar ook daarbuiten. Hun netwerk is enorm en daar maken we dankbaar gebruik van.’

‘De technologie is in allerlei industrieën bruikbaar en schaalbaar, bijvoorbeeld in zonnepanelen, drank- en voedselverpakkingen.’

Diederick Spee, Kalpana Systems